نقش کلیدی بندر انزلی در معادلات ترانزیتی و تجاری آسیا و اروپا چیست ؟ درخصوص مهم‌ترین ویژگی‌ها و مزیت‌های منطقه آزاد تجاری–صنعتی انزلی می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد:
– نزدیکترین منطقه آزاد انزلی به پایتخت کشور؛
– نزدیکی به فرودگاه بین‌المللی رشت (۲۰کیلومتر) با امکانات پیشرفته ناوبری؛
– قرار گرفتن در قطب جمعیتی و مراکز تولیدی-صنعتی کشور (یک‌چهارم شمال‌غربی؛ حدود ۳۵درصد جمعیت کشور) که برای این منطقه فرصت بهره‌مندی از ظرفیت حضور گردشگران و همچنین جذب محصولات صادراتی و تامین مواد اولیه کارخانجات کشور را فراهم نموده است؛
– اتصال قریب‌الوقوع بندرگاه کاسپین به راه‌آهن قزوین-رشت، که زمینه اتصال بنادر شمالی و جنوبی کشور و کشورهای منطقه به یکدیگر را ایجاد می‌نماید؛
– وجود دو مجتمع بندری فعال در منطقه (بندر انزلی و مجتمع بندری کاسپین)؛
– فراهم بودن زیرساخت‌های موردنیاز اعم از برق، آب، گاز و… در منطقه؛
– قرار گرفتن در مسیر کریدور بین‌المللی شمال-جنوب و نستراک؛
– واقع شدن در جوار کریدور بین‌المللی تراسیکا؛
– قرار گرفتن در مسیر جاده ابریشم جدید «یک جاده، یک کمربند» با ایجاد مسیر ترانزیتی چین، قزاقستان، ایران؛
– وجود دو شهرک صنعتی فعال با ۱۶۴واحد صنعتی فعال و با ارزش تولیدات حدود ۲۵۰میلیون دلار؛
– فراهم بودن مقدمات جهت ایجاد صنایع فلزی، تبدیلی، بسته‌بندی و فرآوری محصولات کشاورزی در منطقه، به منظور ارتقای ارزش افزوده بخش کشاورزی و استقرار کشاورزی مکانیزه؛
– وجود نیروی کار متخصص فراوان؛
– همجواری با کشورهای حاشیه دریای خزر و اوراسیا؛
– نزدیکی به کشورهای اروپایی؛
– نزدیک بودن به بزرگترین ذخایر نفت و گاز دریای خزر؛
– بهره‌مندی از جاذبه‌های طبیعی گردشگری به صورت کامل (دریا، ساحل، جلگه، جنگل و کوه)؛
– وجود اقلیم مناسب.
بهره‌مندی از ظرفیت‌های لجستیکی، حمل‌و‌نقلی و تزانزیتی
منطقه آزاد انزلی دارای دو مجتمع با تعداد ۱۹پست اسکله فعال با میزان ظرفیت تخلیه و بارگیری ۱۰میلیون تن در طول سال میباشد.
بر همین اساس، تعداد ۴پست اسکله با ظرفیت ۲میلیون تن در سال مربوط به مجتمع بندری کاسپین بوده و مابقی مربوط به بندر انزلی است و در راستای افزایش ظرفیت‌های زیرساختی در سطح منطقه پیش‌بینی می‌گردد ۲پست اسکله جدید (اسکله شماره۳ توسط شرکت سرمایه‌گذار بخش خصوصی و یک پست اسکله رو-رو نیز توسط سازمان منطقه آزاد انزلی) تا سال آینده در مجتمع بندری کاسپین مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرند.
درخصوص سایر امکانات زیرساختی منطقه آزاد انزلی می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد:
– مساحت انبارهای سرپوشیده ۱۱۳هزار مترمربع؛
– مساحت انبار روباز و بارانداز فعال و درحال بهره‌برداری بالغ‌بر ۲۹هکتار؛
– سیلوهای نگهداری غلات مشغول به فعالیت در سطح منطقه مشتمل بر ۱۹۱هزار تن،
– مخازن روغن نیز شامل ۷۱هزار مترمکعب می‌باشند.
از میزان مساحت‌های اشاره شده فوق:
۴۱هزار مترمربع انبار سرپوشیده، ۱۰هکتار بارانداز و انبار روباز، ۴۵هزار تن سیلوهای نگهداری غلات و ۶۲هزار مترمکعب مخازن روغن (بدون ۳هزار مترمکعب مخازن آب) مربوط به مجتمع بندری کاسپین و مابقی مربوط به مجتمع بندری انزلی میباشد.
دو واحد سردخانه در مجموع ۱۰هزار مترمربع در مجتمع بندری کاسپین (۵هزار مترمربع) و بندر شهر انزلی (۵هزار مترمربع) درحال ساخت بوده که امید است در سال۱۴۰۲ به بهره‌برداری برسد.
درخصوص پهنه‌بندی فضای صنعتی آماده و درحال بهره‌برداری باید تصریح کرد که شامل شهرک‌های صنعتی۱ و ۲ بوده و دارای ۶۲هکتار با تعداد ۱۶۴واحد تولیدی فعال است.
شاخص‌های اقتصاد مقاومتی و سرمایه‌گذاری در منطقه آزاد انزلی
درخصوص عملکرد منطقه آزاد انزلی در شاخص‌های اقتصاد مقاومتی براساس اهداف تعیین شده برای سال۱۴۰۱ باید تاکید نمود که در شاخص صادرات کالای تولیدی و خدمات (صادرات قطعی) در یازده ماهه سال۱۴۰۱ واحدهای تولیدی-صنعتی این منطقه موفق به صدور ۱۵٫۹میلیون دلار شده و این درحالی است که طی همین مدت در سال گذشته، این رقم ۱۵٫۷میلیون دلار بوده که بیانگر رشد یک درصدی است.
در ارتباط با شاخص صادرات مجدد که دومین مولفه مورد بررسی در شاخص‌های عملکردی اقتصاد مقاومتی در مناطق آزاد است، منطقه آزاد انزلی در یازده ماهه منتهی به ابتدای اسفندماه سالجاری، رقم کم‌نظیر ۵۶۴میلیون دلار را به دست آورد که در مقایسه با ۲۱۸میلیون دلار صادر شده در یازده ماهه سال قبل، نشان دهنده رشد بی‌سابقه ۱۵۹درصدی است.
در حوزه صادرات کالا و خدمات تولیدی به سرزمین اصلی به منظور تامین کالاهای موردنیاز بازارهای داخلی عملکرد ۱۱ماهه سال۱۴۰۱ مشتمل‌بر ۲۶۰میلیون دلار بوده که در برابر ۲۱۷میلیون دلار صادراتی دوره زمانی مشابه سال گذشته، نشانگر افزایش ۲۰درصدی میباشد.
در بررسی عملکرد سازمان منطقه آزاد انزلی در شاخص جذب طرح‌های سرمایه‌گذاری داخلی جذب باید اشاره کرد که از ابتدای فروردین لغایت پایان بهمن‌ماه سالجاری ارزش طرح‌های جذب شده ۲۹۳۰۳میلیارد ریال بود که در قیاس با ۲۴۴۶۳میلیارد ریال سال گذشته، به معنای افزایش ۲۰درصدی است.
نکته حائز اهمیت اینکه در زمینه سرمایه‌گذاران خارجی، منطقه آزاد انزلی موفق به جذب ۳۸٫۵میلیون دلار شده است.
درخصوص ارزش تولیدات فعالین اقتصادی منطقه آزاد انزلی در سالجاری باید به رقم ۲۶۴میلیون دلاری اشاره کرد که نسبت به ۲۲۰میلیون دلار یازده ماهه سال قبل، بیانگر رشد ۲۰درصدی است.
یکی از بخش‌های قابل‌توجه منطقه آزاد انزلی در حوزه حمایت از شرکت‌های فناور، نوآور و دانش‌بنیان است که علاوه‌بر ایجاد مرکز شکوفایی شرکت‌های نوآور و دانش‌بنیان، در یازده ماهه سالجاری تعداد واحدهای تولیدی فناور، دانش‌بنیان و نوپای نوآور در این منطقه به ۵۸شرکت رسیده و این درحالی است که هم‌اکنون تعداد ۱۱شرکت دانش‌بنیان با اخذ گواهی‌های مربوطه از معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در منطقه آزاد انزلی مشغول فعالیت می‌باشند.
درخصوص عملکرد منطقه آزاد انزلی در شاخص واردات به منطقه باید به رقم ۱۱٫۴۴میلیون دلار واردات مواد اولیه و ماشین‌آلات خارجی طی یازده ماهه سال۱۴۰۱ اشاره کرد که در مقایسه با ۴٫۸۲میلیون دلار وارد شده در مدت مشابه سال قبل، بیانگر افزایش ۱۳۷درصد است.
از سوی دیگر در واردات کالای همراه مسافر نیز ظرف یازده ماهه منتهی به اسفندماه سال۱۴۰۱، شاهد ۳۷٫۳۳میلیون دلار بودیم که در برابر ۱۹٫۰۴واردات صورت گرفته در مدت مشابه سال گذشته، نشان دهنده رشد ۹۶درصد است. در شاخص واردات کالا جهت مصرف در منطقه نیز طی این مدت ۱٫۴۷میلیون دلار به این منطقه کالا وارد شده که در قیاس با ۱٫۶۹نشانگر کاهش منفی ۱۳درصد میباشد.
درخصوص صادرات و واردات از مسیر بنادر و گمرکات منطقه آزاد انزلی توسط فعالین اقتصادی سرزمین اصلی باید تصریح کرد که در یازده ماهه سالجاری ۲۶۳هزار تن کالا و محصولات تولیدی کشورمان به ارزش ۲۵۲میلیون دلار از طریق این منطقه به بازارهای بین‌المللی صادر شده که در برابر عملکرد سال گذشته از نظر وزنی ۴درصد، اما از منظر ارزش ارزی ۱۹درصد افزایش را نشان می‌دهد.
همچنین، در زمینه واردات از طریق منطقه آزاد انزلی به سرزمین اصلی و بازارهای مصرف داخلی کشور طی همین مدت ۱۲۸۷هزار تن کالا به ارزش ۱۲۳۵میلیون دلار وارد شده که ۴درصد رشد وزنی و ۳۳درصد افزایش ارزش را با خود به همراه داشته است.
در همین راستا می‌توان به نقش محوری منطقه آزاد انزلی در تامین کالاهای اساسی کشور اشاره کرد که بر این اساس مابین ۲۵ تا ۳۰درصد از سهم واردات روغن خوراکی کشور در راستای تلاش منطقه آزاد انزلی در کمک به تنظیم بازار روغن خوراکی کشور از طریق مجتمع بندری کاسپین وارد شده است.
لازم به ذکر است، همین مسیر درخصوص تامین مواد اولیه خطوط تولید شرکت‌های خودروساز کشور نیز در دستورکار سازمان قرار گرفته و این منطقه را به یکی از اصلی‌ترین مراکز تامین مواد و صدور محصولات صنعت خودروی ایران تبدیل نموده است.
مهم‌ترین مزیت‌های اجرای طرح کالای مسافری در مناطق آزاد
۱) جلوگیری از خروج بیش از اندازه ارز و جلوگیری از خروج بخشی از مسافرت‌های هموطنان ما به خارج از کشور؛
۲) ایجاد میدان رقابت برای تولیدکنندگان داخل مناطق آزاد و سرزمین اصلی برای عرضه کالاها در مناطق آزاد از لحاظ تعادل کیفیت، قیمت و ایجاد آمادگی برای تولیدکنندگان جهت حضور در بازارهای جهانی و تمرین صادرات و حضور در بازارهای رقابتی؛
۳) ایجاد جذابیت خرید برای بخشی از هموطنان عزیز و تنوع در انتخاب؛
۴) افزایش میزان حضور گردشگران و مسافران و تنوع‌بخشی به ارائه خدمات گردشگری برای هموطنان عزیزمان در این مناطق که منجر به رونق صنعت گردشگری می‌شود؛
۵) ایجاد اشتغال مناسب حوزه عرضه و خدمات و فروش کالای همراه مسافر؛
۶) جذب و اجرای طرح‌های سرمایه‌گذاری و ایجاد مجتمع‌های مناسب برای عرضه محصولات مربوط به رویه کالای همراه مسافر.
عملکرد تخلیه و بارگیری در مجتمع بندری کاسپین
میزان تخلیه و بارگیری در مجتمع بندری کاسپین در یازده ماهه سال۱۴۰۱ از نظر ارزش وزنی به ۴۸۶هزار تن بالغ شده و این درحالی است که این میزان در یازده ماهه سال گذشته در حدود ۲۷۱هزار تن بوده که بیانگر افزایش ۷۹درصدی است.
درخصوص میزان تردد کشتی به این مجتمع بندری باید گفت که طی این مدت ۱۹فروند کشتی داخلی به این بندر کالا و مواد اولیه وارد نموده و ۹فروند کشتی از این بندر اقدام به صادرات نموده‌اند. در عین حال ظرف یازده ماهه سالجاری ۱۰۱فروند کشتی خارجی در این مجتمع بندر کالاهای خود را تخلیه و ۴۱فروند بارگیری به منظور صادرات انجام داده‌اند.
میزان اشتغال منطقه آزاد انزلی به تفکیک نوع فعالیت
مجموع اشتغال موجود در منطقه آزاد انزلی ۲۱۹۸۵نفر میباشد که از این تعداد، ۵۶۵۸نفر در حوزه بازرگانی؛ ۵۶۵۲نفر مشغول به‌کار در بخش صنعتی؛ ۶۸۲۰نفر در زمینه‌های مختلف کسب و کارهای خدماتی؛ ۳۱۵۰نفر نیز در حوزه کشاورزی در حال فعالیت می‌باشند و این درحالی است که ۷۰۵نفر نیز در بخش‌های مختلف صنعت گردشگری اشتغال به‌کار دارند.
عملکرد منطقه آزاد انزلی در شاخص جذب گردشگران
همزمان با گذار از دوره همه‌گیری کرونا و تکمیل زیرساخت و امکانات گردشگری در فاز گردشگری منطقه آزاد انزلی که با برگزاری رویدادها و جشنواره‌های مختلف فرهنگی، هنری، گردشگری و ورزشی همراه بود؛ این منطقه به یکی از قطب‌های مورد اقبال گردشگران کشورمان تبدیل شده است، به حدی که در یازده ماهه سالجاری منطقه آزاد انزلی میزبان بیش از ۹میلیون و ۱۸۵هزار گردشگر بوده که در برابر بالغ‌بر ۶میلیون و ۹۵۳هزار گردشگر ورودی به منطقه در مدت مشابه سال گذشته، بیانگر رشد ۴۲درصد در حضور گردشگران به منطقه آزاد انزلی است.
در این میان با توجه به روند گردشگران ورودی در اسفندماه پیش‌بینی می‌شود این تعداد از ۱۰میلیون نفر عبور نماید؛ موضوعی که در تاریخ منطقه آزاد انزلی بی‌سابقه بوده است.
احداث اسکله‌های مارینا در سواحل دریای خزر
با عنایت به وجود زیرساخت‌های اولیه همچون اسکله مارینا، مجموعه امکانات طرح ساحلی منطقه آزاد انزلی که بستر مناسبی برای ایجاد و گسترش گردشگری دریایی در سطح دریای خزر محسوب می‌شوند؛ یکی از برنامه‌ها و اقدامات سازمان منطقه آزاد انزلی، ارائه و پیگیری طرح ایجاد گردشگری دریایی مابین بنادر استان گیلان از طریق احداث اسکله‌های مارینا در سواحل دریای خزر است.
بر همین اساس، پیشنهاد احداث اسکله‌های گردشگری مارینا در مناطقی همچون تالاب بین‌المللی انزلی، سواحل چمخال، بندر کیاشهر، تالش و چابکسر گیلان با همکاری استانداری و سایر نهادهای استانی در دستورکار سازمان منطقه آزاد انزلی قرار دارد.
عملکرد طرح‌ها و پروژه‌های عمرانی
در ارتباط با عملکرد سازمان منطقه آزاد انزلی در حوزه اجرای طرح‌های عمرانی باید اشاره کرد که طی یازده ماهه سال جاری رقمی بالغ‌بر ۱۱۲۷میلیارد ریال صرف تکمیل این طرح‌ها شده که نسبت به ۷۰۳میلیارد ریال مدت مشابه سال گذشته، نشان دهنده افزایش ۶۰درصدی است.
در این میان برخی از مهم‌ترین طرح‌ها و پروژه‌های عمرانی در دست اجرای سازمان منطقه آزاد انزلی از قرار ذیل است:
احداث اسکله رو-رو در مجتمع بندری کاسپین؛ تهیه و نصب سینی‌دوار در مجتمع بندری کاسپین؛ اجرای طرح‌های توسعه و عمران روستایی شامل آسفالت معابر، لایروبی از رودخانه‌ها، تعمیر و تجهیز پارک‌ها، خانه عالم و…؛ مبلمان شهری و زیباسازی؛ مشارکت ۵۰درصدی در احداث مدرسه ۶کلاسه انزلی؛ توسعه فضای سبز.
سازمان منطقه آزاد انزلی به‌عنوان سازمان معین منطقه آزاد اینچه‌برون
یکی از مهم‌ترین اقدامات عملکردی سازمان منطقه آزاد انزلی در یک‌سال اخیر، در قالب تعیین این سازمان به عنوان سازمان معین منطقه آزاد اینچه‌برون در استان گلستان میباشد. در همین راستا برخی از اقدامات این سازمان به منظور شروع به‌کار سریع‌تر سازمان و منطقه آزاد اینچه‌برون به عنوان دومین منطقه آزاد ایران در شمال کشور، از این قرار است:
۱) تهیه و تدوین تفاهم‌نامه فی مابین جهت راه‌اندازی منطقه آزاد اینچه‌برون؛
۲) انعقاد قرارداد طرح جامع و راهبردی منطقه آزاد اینچه‌برون؛
۳) تهیه و تنظیم موافقت‌نامه بودجه و ایجاد هماهنگی‌های لازم با دبیرخانه شورایعالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی و سازمان منطقه آزاد انزلی؛
۴) جلسات متعدد با ادارات، سازمان‌ها و نهادهای مستقر و ذی‌نفع در منطقه؛
۵) بازدید میدانی و تشکیل جلسات تخصصی از منطقه آزاد انزلی و انجام هماهنگی‌های لازم.
مهم‌ترین برنامه‌های منطقه آزاد انزلی جهت برون‌رفت از چالش‌های پیش‌روی
یکی از مهم‌ترین چالش‌های پیش‌روی فعالیت‌های جاری و روند روبه رشد برنامه‌های توسعه‌ای منطقه آزاد انزلی، عدم اتصال خط راه‌آهن به مجتمع بندری کاسپین است؛ طرحی ملی که براساس تفاهم‌نامه منعقده میان این سازمان و وزارت راه و شهرسازی در سفر سال۱۳۹۸ ریاست جمهوری وقت به استان گیلان، مسیر ۳۷کیلومتری ایستگاه پیربازار رشت تا مجتمع بندری کاسپین ساخته و احداث می‌شود.
در همین راستا سازمان منطقه آزاد انزلی قدرالسهم ۴۵میلیارد تومانی هزینه احداث در محدوده خود را تودیع نموده و در عین حال با توجه به تاکیدات رئیس‌جمهور سیزدهم در سفر سال گذشته به منطقه و تخصیص اعتبار حدود ۳۰۰میلیارد تومانی جهت تامین هزینه اجرای طرح توسط پیمانکار وزارت راه و شهرسازی و با عنایت به قول وزیر راه و شهرسازی در جریان بازدید مقام معظم رهبری در دهه فجر سالجاری، پیش‌بینی می‌شود تا تابستان سال آتی شاهده بهره‌برداری از مهم‌ترین طرح زیرساختی حوزه ترانزیت بین‌المللی کشورمان باشیم.
درخصوص اهمیت این طرح ملی باید تصریح کرد که با اتصال منطقه آزاد انزلی به خطوط ریل سراسری، نه تنها دریای خزر به دو دریای جنوبی ایران وصل می‌شوند؛ بلکه آخرین قطعه از مسیر ترانزیتی کریدور شمال-جنوب نیز تکمیل شده و شاهد فعال شدن این گذرگاه بین‌المللی مهم در قرن بیست‌و‌یکم خواهیم بود.
از سوی دیگر زمینه ایجاد کریدورهای ترانزیتی میان کشورهای حاشیه جنوبی خلیج‌فارس و دریای عمان با کشورهای حاشیه دریای خزر و اتحادیه اقتصادی اوراسیا نیز پدید خواهد آمد و در عین حال شاهد رونق بیش از پیش کریدور چین، قزاقستان، ایران خواهیم بود؛ مسیری که با محوریت منطقه ازاد انزلی به عنوان دالان فرعی طرح بزرگ «یک جاده، یک کمربند» چین به ایفای نقش می‌پردازد.
با توجه به اقدامات و برنامه‌های در دست اجرا توسط سازمان منطقه آزاد انزلی، مجتمع بندری کاسپین به عنوان اولین بندر ایرانی نسل سوم در دریای خزر تلقی می‌گردد؛ چراکه هم‌اکنون در پسکرانه این مجتمع بندری دو شهرک صنعتی و تعدادی واحدهای تولیدی-صنعتی مشغول به فعالیت بوده و طرح احداث سومین شهرک نیز در پسکرانه این بندر درحال انجام میباشد تا عملا بندر مزبور به عنوان یک بندر نسل سوم علاوه‌بر عملیات و خدمات بندری، انبارداری، ترانزیت و حملونقل کالا، در حوزه فرآوری و صدور کالا و محصولات نیز به ایفای نقش و کارکرد بپردازد.
🔹 چالش‌های اراضی:
دومین چالش پیش‌روی منطقه آزاد انزلی، عدم وجود مالکیت سازمان بر اراضی محدوده خود جهت واگذاری به طرح‌های سرمایه‌گذاری ارائه شده به این سازمان است. درحالی که ظرف سال‌های اخیر شاهد روند روبه رشد ایجاد و تکمیل زیرساخت‌های لازم جهت انجام فعالیت‌های مختلف سرمایه‌گذاری در حوزههای گردشگری، تولیدی، صنعتی، ترانزیتی، حملونقل و… در این منطقه می‌باشیم و با عنایت به تحولات صورت گرفته در روابط با کشورهای اوراسیا و کریدور شمال-جنوب، باعث اقبال بسیار بیشتر از گذشته نسبت به حضور و بهره‌برداری سرمایه‌گذاران از فرصت‌های، ظرفیت‌ها و مزیت‌های فعالیت اقتصادی در نخستین منطقه آزاد ایران در دریای خزر شده و این درحالی است که این منطقه با مشکل کمبود و نبود اراضی جهت واگذاری و ارائه به سرمایه‌گذاران مواجه میباشد.
پیشنهاد کوتاه‌مدت سازمان منطقه آزاد انزلی الحاق شهرک صنعتی شماره۳ با مساحت ۵۱هکتار که در محدوده این منطقه واقع شده و بر اثر تغییر و تحولات تقسیمات کشوری هم‌اکنون در محدوده شهرستان خمام قرار گرفته، به منطقه آزاد انزلی است تا با اضافه شدن این شهرک به منطقه آزاد انزلی که اراضی آن توسط سازمان خریداری و عملیات احداث زیرساخت‌های اولیه آن آغاز شده، پهنه‌بندی‌های صنعتی منطقه به ۱۱۰هکتار افزایش پیدا می‌کند.
پیشنهاد بلندمدت و اصلی منطقه، اجرای مصوبه دولت و مجلس محترم درخصوص افزایش محدوده منطقه آزاد انزلی به حدود ۱۰هزار هکتار از طریق الحاق ۳شهرک صنعتی سفیدرود، ضیابر، خمیران به همراه الحاق فرودگاه سردار جنگل رشت و محدوده کشاورزی و تولید محصولات گلخانه‌ای که تا رودخانه سپیدرود جزو محدوده این منطقه بوده، میباشد.
محدوده پیشنهادی به تصویب مجلس شورای اسلامی رسیده و شورای نگهبان هم تایید نموده و ایراداتی در مجمع تشخیص مصلحت نظام مطرح است.
پیشنهاد می‌گردد مراتب هماهنگی با تشخیص مصلحت نظام برای برون‌رفت از وضعیت موجود و الحاق محدوده به منطقه آزاد انزلی صورت گیرد تا امکان ایفای نقش تولید و صادرات برای این منطقه بیش از پیش فراهم گردد.
بی‌تردید با الحاق اراضی جدید به محدوده منطقه آزاد انزلی شاهد انقلابی در ظرفیت‌ها و مزیت‌های این منطقه در بهره‌برداری حداکثری از فرصت‌های ناشی از همکاری ایران با اتحادیه اقتصادی اوراسیا و کریدورهای بین‌المللی خواهیم بود؛ موضوعی که بر نقش محوری کشورمان در همکاری‌های منطقه‌ای و میان‌منطقه‌ای افزوده و زمینه رونق فضای کسب و کار، شکستن حلقه‌های تحریم و افزایش درآمدهای ارزی جمهوری اسلامی ایران را فراهم می‌کند و منطقه آزاد انزلی به هاب داد و ستد کالا میان کشورهای چین، هند، روسیه با غرب آسیا، اوراسیا و جنوب آسیا تبدیل می‌شود.
🔹 چالش‌های معارضین در اراضی:
در حوزه اراضی سازمان منطقه آزاد انزلی با مشکل قابل‌توجه دیگری نیز مواجه است که براساس آن بخش زیادی از محدوده منطقه دارای معارض بخش دولتی یا خصوصی بوده و عملا غیرقابل استحصال جهت ارائه به طرح‌های سرمایه‌گذاری است. البته سازمان منطقه آزاد انزلی با جدیت پیگیر رسیدن به تفاهم جهت تسهیل امور به منظور ارائه زمین‌ها به طرح‌های سرمایه‌گذاری در قالب طرح جامع منطقه است و توافق‌های خوبی نیز با نهادهای ملی در این خصوص صورت گرفته و امید می‌رود در ادامه این‌گونه توافقات با سایر ارگان‌ها حاصل گردد.
ایفای نقش منطقه آزاد انزلی در ابعاد بین‌المللی
با عنایت به عبور بیش از یک میلیارد تن کالا در سال از مسیر کانال سوئز، هدف اصلی کشورمان باید بر انتقال حداقل ۵درصد از حجم کالاهای عبوری از این کانال به کریدور شمال-جنوب از طریق مجتمع بندری کاسپین و یا سایر بنادر شمالی در ۵سال آینده متمرکز باشد تا ضمن توسعه اشتغال و کسب درآمد ارزی برای کشور، موجبات رونق هرچه بیشتر بنادر و مناطق آزاد شمال و جنوب ایران فراهم آید.
سازمان منطقه آزاد انزلی در همین راستا علاوع‌بر تلاش جهت تکمیل زیرساخت‌های سخت‌افزاری، در حوزههای نرم‌افزاری نیز اقدامات قابل‌توجهی جهت فعال‌سازی کریدورهای بین‌المللی عبوری از کشورمان و توسعه مبادلات با کشورهای حاشیه دریای خزر، اتحادیه اقتصادی اوراسیا با جنوب و غرب آسیا را در دستورکار قرار داده که از آن جمله می‌توان به کارگروه فعال‌سازی کریدور شمال-جنوب، انعقاد تفاهم‌نامه‌های همکاری با کشورهای منطقه، برگزاری نمایشگاه، رویدادهای مشترک، بازدید گروه‌های تجاری دوطرف جهت آشنایی با ظرفیت‌ها و فرصت‌های همکاری دو و چندجانبه، اشاره کرد.
از سوی دیگر، سازمان منطقه آزاد انزلی فعال‌تر شدن کریدور چین، قزاقستان، ایران در قالب بخش فرعی طرح بزرگ دولت چین یعنی کریدور «یک کمربند، یک جاده» را به عنوان یک اولویت ملی درحال اقدام دارد. بر این اساس انتقال کالا از چین (بخش غربی و سواحل شرقی) به قزاقستان (بندر اکتائو)، سپس به ایران (منطقه آزاد انزلی) و از آن طریق به کشورهای ترکیه، عراق و سوریه و بلعکس را در دستورکار قرار داده است. اگرچه یکی از اولین کارکردهای مسیر ترانزیتی مورد بحث، مسائل مترتب بر شاخص‌های پدافند غیرعامل کشور در دوران تحریم میباشد، اما در زمینه ایجاد و گسترش همکاری‌های بین‌المللی در حوزههای ترانزیتی، باعث تقویت جایگاه کشورمان در شاخص‌های حملونقل بین‌المللی می‌شود.
