به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی مناطق آزاد ایران، هدایت‌الله خادمی، کارشناس اقتصادی و عضو کمیسیون انرژی مجلس دهم در گفت‌وگو با پایگاه خبری تحلیلی مناطق آزاد ایران با تأکید بر لزوم پیوند اقتصاد دانش‌بنیان با مناطق آزاد، گفت: اگر شرکت‌های دانش‌بنیان در کشور به‌صورت واقعی شکل بگیرند، می‌توانند تولیداتی رقابتی هم از نظر کیفیت و هم از نظر قیمت داشته باشند؛ به‌گونه‌ای که هم بازار داخلی را تأمین کنند و هم ظرفیت صادراتی داشته باشند.
وی با اشاره به تأکید مقام معظم رهبری بر تولید دانش‌بنیان، افزود: منظور از این تأکیدات، وجود شرکت‌هایی است که تولیداتشان مبتنی بر دانش و فناوری باشد. بسیاری از این شرکت‌ها در کشور موفق عمل کرده‌اند و در زمینه‌های مختلف به کشور کمک کرده‌اند، اما برخی نیز صرفاً مدارک و گواهی‌های دانش‌بنیان گرفته‌اند و فعالیت خاصی ندارند که این امر باعث تضعیف وجهه شرکت‌های واقعی شده است.
خادمی در ادامه گفت: امیدواریم شرکت‌های دانش‌بنیان به معنای واقعی توسعه یابند و طراحی‌ها و پروژه‌های فنی خود را به مرحله اجرا برسانند. برخی از این شرکت‌ها پتانسیل بالایی دارند و می‌توانند پروژه‌هایی را طراحی و اجرا کنند که در توسعه کشور مؤثر باشند.
وی با بیان اینکه مناطق آزاد در کشورها با هدف ایجاد مزیت‌های اقتصادی راه‌اندازی می‌شوند، تصریح کرد: قوانین در این مناطق تسهیل‌شده و از نظر مالیاتی و مقررات، بستر مناسبی برای استقرار شرکت‌های دانش‌بنیان فراهم است. این مناطق می‌توانند فرصت مناسبی برای شرکت‌های فناور باشند تا تولیدات خود را گسترش دهند و صادرات را به‌راحتی انجام دهند.
عضو پیشین کمیسیون انرژی مجلس اضافه کرد: هر نوع تخصص، گروه یا کسب‌وکاری اگر بتواند با مناطق آزاد ارتباط برقرار کند، منفعت زیادی خواهد برد، زیرا بسیاری از مقررات سخت‌گیرانه که در سرزمین اصلی وجود دارد، در این مناطق حاکم نیست. اساس شکل‌گیری مناطق آزاد بر مبنای آزادی بیشتر در واردات، صادرات و فعالیت اقتصادی بنا شده است.
خادمی اظهار داشت: در کشورهایی مانند امارات، به‌ویژه در منطقه جبل‌علی، شرکت‌های دانش‌بنیان خارجی و داخلی فعالیت گسترده‌ای دارند. آن‌ها تولید انجام می‌دهند، برخی کالاهای نیمه‌ساخته را وارد کرده، تکمیل می‌کنند و سپس صادر می‌کنند. این مدل، الگویی موفق در پیوند تولید و تجارت است که ما نیز می‌توانیم از آن بهره بگیریم.
وی در ادامه افزود: متأسفانه در ایران، نه دانشگاه‌ها ارتباط مؤثری با صنعت دارند و نه شرکت‌های دانش‌بنیان ارتباطی با مناطق آزاد برقرار کرده‌اند. این در حالی است که زیرساخت‌های مناطق آزاد، به‌ویژه در استان خوزستان، آماده و مناسب است.
خادمی درباره موانع احتمالی بر سر راه ارتباط دانش‌بنیان‌ها با مناطق آزاد گفت: مناطق آزاد نسبت به سرزمین اصلی مزایای زیادی دارند و از نظر مقررات و زیرساخت وضعیت بهتری دارند. مشکل از خود شرکت‌های دانش‌بنیان است که تمایلی به خروج از تهران و ورود به عرصه‌های تولید واقعی ندارند. بسیاری از این شرکت‌ها ترجیح می‌دهند در پایتخت باقی بمانند و کار تولیدی انجام ندهند.
وی با اشاره به تجربه شخصی‌اش به‌عنوان نماینده سابق، گفت: شرکت‌هایی در مناطق آزاد فعال هستند که بخشی از کالای نفتی را به‌صورت نیمه‌ساخته وارد کرده و سپس در همان منطقه تکمیل می‌کنند. نمونه این فعالیت‌ها را در مناطق آزاد استان خوزستان مشاهده کرده‌ام. البته توسعه این روند بستگی به نگاه و همت شرکت‌های دانش‌بنیان دارد.
خادمی با بیان اینکه مناطق آزاد فرصت بزرگی برای توسعه اقتصادی هستند، خاطرنشان کرد: هر نماینده‌ای در مجلس تلاش می‌کرد منطقه آزاد در حوزه انتخابیه‌اش تأسیس شود، چون واقعاً توسعه می‌آورد و هزینه‌های تولید، صادرات و تجارت را کاهش می‌دهد. این مناطق از نظر مالیاتی، بیمه‌ای و زیرساختی مزایای قابل توجهی دارند.
وی با اشاره به شعار سال «سرمایه‌گذاری برای تولید»، تصریح کرد: پیوند میان اقتصاد دانش‌بنیان و مناطق آزاد باید تقویت شود، چرا که ظرفیت‌های مناطق آزاد می‌تواند زمینه‌ساز رشد شرکت‌های فناور باشد.
این کارشناس اقتصادی گفت: شرکت‌های دانش‌بنیان دو دسته‌اند؛ برخی فقط به دنبال گرفتن یک پروژه‌اند و بعد از آن، از صحنه تولید خارج می‌شوند، اما برخی دیگر هدفمند و با نیت کمک به اقتصاد کشور وارد صنعت می‌شوند. امیدواریم شرکت‌های دانش‌بنیان واقعی از فرصت‌های مناطق آزاد بهره‌مند شوند.
وی تأکید کرد: مناطق آزاد نیز باید خود را بهتر معرفی کنند، چون بسیاری از جوانان و فعالان حوزه دانش‌بنیان از مزایا و امکانات این مناطق اطلاع دقیقی ندارند. معرفی صحیح فرصت‌ها، می‌تواند شرکت‌های بیشتری را به سمت این مناطق جذب کند و در نهایت، به اقتصاد ملی کمک کند.
